Metoda PNF
PNF – Proprioceptive Neuromuscular Facilitation (Proprioceptywne Nerwowo-Mięśniowe Torowanie) jest jedną z najbardziej znanych koncepcji fizjoterapeutycznych.
Pierwotnie koncepcję PNF stosowano w pracy z pacjentami cierpiącymi na stwardnienie rozsiane oraz chorobę Heinego-Medina. Z biegiem czasu metodę tą zaczęto stosować także u pacjentów z innymi schorzeniami narządu ruchu, z pozytywnym skutkiem. Metoda uwzględnia odczuwanie własnego ruchu (propriocepcję) oraz skupia się na ułatwianiu ruchu zgodnego z fizjologicznymi sposobami wykonywania jak najbardziej skutecznej czynnościowo aktywności ruchowej.
Metodę PNF stosuje się w leczeniu i rehabilitacji pacjentów z zaburzeniami w obrębie układu kostno-stawowego, mięśniowego i nerwowego, w szczególności:
- po udarach mózgu, urazach czaszkowo-mózgowych, urazach rdzenia kręgowego;
- z chorobą Parkinsona, stwardnieniem rozsianym, stwardnieniem zanikowym bocznym, chorobami móżdżku, polineuropatiami, dystrofiami mięśniowymi; skoliozami;
- po operacjach wszczepienia endoprotezy biodra lub kolana, rekonstrukcji więzadeł stawu kolanowego, po złamaniach kości;
- z zaburzeniami oddychania, połykania.
W koncepcji PNF można wyodrębnić jej najważniejsze zasady główne, na których opiera się cała koncepcja. Zasady główne są pomocne przy:
- nauczaniu wykonywania ruchu poprzez właściwy chwyt lub odpowiedni opór manualny
- pomocy pacjentowi w osiągnięciu skoordynowanego ruchu
- zwiększeniu wytrzymałości oraz uniknięciu zmęczenia mięśni, w których nastąpił deficyt ruchowy.
Do głównych zasad metody PNF zaliczamy:
- stymulacja dotykowa – kontakt manualny (ręczny), kontakt ze środowiskiem
- stymulacja słuchowa – kontakt werbalny
- stymulacja wzrokowa – kontakt wzrokowy pacjent-terapeuta
- opór manualny.